Giao dịch trên thị trường liên ngân hàng

Các giao dịch trong thị trường ngoại hối, có thể được thực hiện trên cơ sở giao dịch giao ngay, kỳ hạn, hoặc hoán đổi. Rộng hơn nữa, thị trường ngoại hối còn bao gồm các lựa chọn ngoại tệ; và tương lai (được đề cập trong Chương 8), một giao dịch giao ngay yêu cầu giao ngoại tệ gần như ngay lập tức. Một giao dịch kỳ hạn yêu cầu giao ngoại tệ tại một thời điểm trong tương lai mà hai bên đã thống nhất, hoặc trên cơ sở một hợp đồng “kỳ hạn” hoặc thông qua một hợp đồng “tương lai”. Một giao dịch hoán đổi là nghiệp vụ trao đổi đồng thời một ngoại tệ nhất định cho người khác.

1.    Giao dịch giao ngay

        Một giao dịch giao ngay trên thị trường liên ngân hàng là việc mua ngoại hối mà thanh toán và giao nhận giữa các ngân hàng sẽ diễn ra thông thường sau hai ngày làm việc.

        Ngày thanh toán còn được gọi là “ngày giá trị”. Vào ngày giá trị, hầu hết các giao dịch đồng Đô la Mỹ trên thế giới được giải quyết thông qua hệ thống thanh toán vi tính liên ngân hàng (CHIPS) ở New York. Tại đó hệ thống sẽ cung cấp dữ liệu, tính toán số dư nợ ròng cho bất kỳ một ngân hàng nào và thanh toán lúc 18.00, cùng ngày hôm đó tại Quỹ Ngân hàng Dự trữ Liên bang New York. Một giao dịch giao ngay điển hình trên thị trường liên ngân hàng liên quan đến một hợp đồng ngân hàng Mỹ vào ngày thứ hai cho việc chuyển giao 10.000.000 £ vào tài khoản của một ngân hàng London có thể được thực hiện như sau. Nếu tỷ giá giao ngay là 1,8420 $/£, ngân hàng Mỹ sẽ chuyển 10.000.000 £ cho ngân hàng London vào thứ tư, và các ngân hàng London sẽ chuyển 18.420.000 $ cho ngân hàng Mỹ cùng một lúc. Một giao dịch giao ngay giữa ngân hàng và khách hàng thương mại sẽ không nhất thiết phải liên quan đến việc chờ đợi hai ngày để giải quyết.

2.    Giao dịch kỳ hạn

Một giao dịch kỳ hạn (thường chỉ gọi là mua trước) yêu cầu chuyển giao vào ngày giá trị ở tương lai một lượng tiền nhất định để lấy một lượng tiền tệ khác. Tỷ giá trao đổi được lập tại thời điểm thỏa thuận, nhưng thanh toán và chuyển giao không bị yêu cầu thực hiện cho đến ngày đáo hạn. Tỷ giá trao đổi của giao dịch tương lai thường được niêm yết theo kỳ hạn một, hai, ba, sáu và mười hai tháng. Hợp đồng thực tế có thể được sắp xếp cho một tháng khác, một dịp nào đó, hoặc trong thời hạn hơn một năm. Phải thanh toán vào ngày làm việc thứ hai sau dịp kỷ niệm hoặc dịp lễ của tháng. Do đó, một giao dịch kỳ hạn hai tháng ký kết vào ngày 18 tháng 3 sẽ được xác định có giá trị đến ngày 20 tháng 5, hoặc ngày làm việc tiếp theo nếu ngày 20 tháng 5 rơi vào cuối tuần hoặc kỳ nghỉ.

        Cần lưu ý rằng, mua Forward và bán Forward mô tả cùng một giao dịch (sự khác biệt duy nhất là thứ tự trong đó các đồng tiền được tham chiếu). Một hợp đồng cung cấp USD cho euro trong sáu tháng nghĩa là mua Forward euro đối với đồng USD và bán Forward USD cho euro.

3.    Giao dịch hoán đổi

Một giao dịch hoán đổi trên thị trường liên ngân hàng là việc mua và bán đồng thời một số lượng nhất định ngoại hối trong hai ngày giá trị khác nhau. Cả mua và bán được thực hiện với cùng một đối tác. Một dạng phổ biến của giao dịch hoán đổi là giao ngay với mua trước. Các đại lý mua một loại tiền tệ trong thị trường, giao ngay và đồng thời bán cùng một lượng đó trở lại cùng một ngân hàng tại thị trường. Điều này được thực hiện như là một giao dịch duy nhất với chỉ một đối tác, các đại lý không phải gánh chịu rủi ro ngoại hối đột xuất. Giao dịch hoán đổi và chuyển tiếp kỳ hạn chiếm 57% tất cả các hoạt động thị trường ngoại hối trong tháng 4 năm 2004.

4.    Giao dịch mua trước với mua trước

Một giao dịch hoán đổi phức tạp hơn được gọi là một giao dịch mua trước với mua trước. Một đại lý bán 20.000.000 £ cho đô la Mỹ, giao hàng trong hai tháng tại tỷ giá hoán đổi là 1,8420 $£ và đồng thời mua 20.000.000 £ để giao trong ba tháng tại tỷ giá hoán đổi 1,8400 $/£. Sự khác biệt giữa giá mua và giá bán tương đương với mức lãi suất khác biệt đó là lãi suất tương đương giữa hai đồng tiền. Như vậy, một hoán đổi có thể được xem như là một nghiệp vụ cho vay tiền tệ khác trên cơ sở có đầy đủ tài sản thế chấp.

5.    Mua trước không chuyển giao (NDF)

Được phát kiến vào đầu những năm 1990, mua trước không chuyển giao (NDF) bây giờ trở thánh một dẫn xuất tương đối phổ biến được cung cấp bởi các nhà cung cấp lớn nhất của các dẫn xuất ngoại hối. NDFs có những đặc điểm giống nhau và yêu cầu tài liệu, giấy tờ như hợp đồng kỳ hạn truyền thống, ngoại trừ việc họ chỉ được giải quyết bằng đồng USD và các ngoại tệ được bán kỳ hạn hoặc mua kỳ hạn không được chuyển giao. Tính năng giải quyết bằng đồng USD phản ánh thực tế rằng NDFs được ký hợp đồng ở nước ngoài, ví dụ, New York cho một người Mexico đầu tư và như vậy là vượt ra ngoài phạm vi và quy định khuôn khổ của các chính phủ nước nhà (trong trường hợp này là Mexico). NDFs giao dịch quốc tế bằng cách sử dụng các tiêu chuẩn được thiết lập bởi Hiệp hội Quốc tế Hoán đổi và Phái sinh (ISDA). Giao dịch này ban đầu được hình dung như là một phương pháp bảo hiểm rủi ro tiền tệ. Hiện nay ước tính có hơn 70% của tất cả các giao dịch NDF là cho mục đích đầu cơ.

NDFs được sử dụng chủ yếu trong các thị trường tiền tệ mới nổi mà thường không có mở thị trường giao dịch tiền tệ giao ngay, thị trường tiền tệ nới lỏng, hoặc lãi suất đồng tiền được niêm yết. Mặc dù hầu hết các giao dịch NDF tập trung vào các đồng tiền Mỹ Latinh trong năm 1990, nhiều đồng tiền châu Á đã được giao dịch rất rộng rãi trong thời kỳ khủng hoảng châu Á sau năm 1997. Nhìn chung, thị trường NDF thường phát triển cho các đồng tiền quốc gia có phong trào vốn xuyên biên giới lớn, nhưng vẫn còn bị hạn chế trong khâu chuyển đổi. Kinh doanh trong những năm gần đây đã được thống trị bởi đồng won của Korean, đồng peso của Chilean, đồng đô la Đài Loan, đồng reais của Brazlian, và đồng nhân dân tệ của Trung Quốc.

Giá của NDF phản ánh sự khác biệt về lãi suất cơ bản, như với hợp đồng kỳ hạn thông thường, cộng với một số phí bảo hiểm bổ sung được tính bởi các ngân hàng để giải quyết đồng USD. Tuy nhiên, nếu không tiếp cận được thị trường tiền tệ để biết được lãi suất thì giá cả của NDF mang ý nghĩa đầu cơ nhiều hơn. Nếu không có lãi suất thực, thương nhân thường tính giá trên cơ sở những gì họ tin về tỷ giá giao ngay có thể xảy ra tại thời điểm thanh toán. Ví dụ, vào mùa thu năm 2003, NDF đồng nhân dân tệ của Trung Quốc đã giảm xuống mức thấp kỷ lục (có nghĩa là một đồng nhân dân tệ rất mạnh so với đồng USD) vì hầu hết các nhà kinh doanh tiền tệ và các nhà phân tích đã dự đoán chính phủ Trung Quốc sẽ định giá lại đồng nhân dân tệ sớm. NDF được giao dịch và lưu hành bên ngoài quốc gia có đồng tiền là chủ thể, và do đó nó nằm ngoài sự kiểm soát của chính phủ nước này. Trong quá khứ điều này đã tạo ra một tình huống khó khăn, khi đó thị trường NDF được phục vụ như là một thị trường màu xám với giao dịch của các đồng tiền. Ví dụ, vào cuối năm 2001 Argentina phải chịu áp lực cấm chế độ tỷ giá hối đoái cố định của một đồng peso tương đương 1$. Thị trường NDF bắt đầu trích tỷ lệ của Psl.05 / và $ Psl.lO / $, cho NDF giải quyết trong những năm tiếp theo. Điều này dẫn đến tăng áp lực đầu cơ đối với đồng peso, và sự giận dữ của chính phủ Argentina.

Tuy nhiên, NDF đã được chứng minh là một sự thay thế hoàn hảo cho các hợp đồng hoán đổi truyền thống. Các vấn đề của NDF thường liên quan đến “ấn định tỷ giá giao ngay vào ngày cố định.” Đây là tỷ giá giao ngay vào cuối hợp đồng sử dụng để tính toán giải quyết. Trong thời gian khủng hoảng tài chính, một ví dụ ở Venezuela vào năm 2003, chính phủ của đồng tiền chủ thể có thể ngừng giao dịch ngoại hối trên thị trường giao ngay trong một khoảng thời gian dài. Nếu không có một tỷ lệ ấn định chính thức, NDF không thể giải quyết được. Trong trường hợp của Venezuela, vấn đề trở nên phức tạp khi một quan chức tuyên bố “đồng Bolivar mất giá” nhưng vẫn chẳng có giao dịch nào xảy ra. Như được đề cập trong Thực tiễn tài chính toàn cầu 6.2, ta có thể thấy một ví dụ điển hình đó là NDF đặc biệt tích cực trong đồng nhân dân tệ của Trung Quốc.

Thực tiễn tài chính toàn cầu

Rào cản đối với ngoại hối?

Khi Bắc Kinh chính thức tuyên bố việc đánh giá lại 2.1% đồng nhân dân tệ vào ngày 21 tháng 7, nhân viên tại Deutsche Bank ở Singapore ngay lập tức phải lập lại kế hoạch của họ cho buổi tối sau thông tin này. Ông Mirza Baig – một chiến lược gia tiền tệ tại Deutsche đã phát biểu: “nó đã thật sự hỗn loạn vì tất cả mọi người đã rời khỏi văn phòng”, “nhân viên đã phải vội vã trở lại bàn làm việc để xem xét lại kế hoạch, đặc biệt là về các vị trí ngắn hạn”. Giao dịch tiền tệ được tập trung vào các thị trường đồng nhân dân tệ mua trước không chuyển giao; mà chủ yếu là giao dịch tại các ngân hàng quốc tế lớn ở Singapore. NDF được sử dụng rộng rãi bởi Quỹ Đầu tư dựa trên giá trị những đồng tiền chưa được chuyển đổi đầy đủ. Tuy nhiên, những nhà hoạch định chính sách của Bắc Kinh công khai bày tỏ sự không quan tâm đến các giá trị thông tin của thị trường, mặc dù chỉ có ít ỏi của các chỉ số đáng tin cậy cho tiền tệ của Trung Quốc. Thị trường NDF nơi mà tập trung vào kinh doanh trong các ngân hàng Trung ương thống trị thị trường ngoại hối trong nước cũng không nhận được nhiều sự chú ý trên báo chí Trung Quốc. Các thỏa thuận hoán đổi trên thị trường tự do mà trong đó đó tài sản được giao dịch ở mức giá hiện tại cho việc giao hàng sau một thời hạn nhất định, thông thường từ một tháng đến một năm, đồng tiền Nhân dân tệ là “không chuyển giao”, bởi vì chúng được định giá bằng USD. Một cách chính thức, Ngân hàng nhân dân Trung Quốc, Ngân hàng Trung ương của nước này, đã bác bỏ lời đề nghị về giá NDF – cái mà có thể đóng một vai trò mới trong việc thiết lập lại tỷ giá đồng nhân dân tệ và chính thức được biết đến như là một cách thức quản lý thả trôi dựa trên “cung cầu thị trường tham chiếu với rổ tiền tệ, nó chỉ là một loại hợp đồng, vì vậy nó không có trong rổ tiền tệ, vậy nên, nó chắc chắn sẽ không được xem xét trong việc thiết lập tỷ giá hối đoái. Tuy nhiên, với khối lượng giao dịch trung bình hàng ngày với khoảng 500 triệu USD, thị trường nhân dân tệ NDF không chỉ là một sân chơi cho những quỹ đầu tư lớn. Ví dụ, các công ty quốc tế lớn hoạt động ở Trung Quốc đại lục có xu hướng sử dụng NDF để đầu cơ ngoại tệ. Một kế toán viên Hồng Kong của một tập đoàn xuyên quốc gia rộng lớn cho rằng các công ty Mỹ đang đặc biệt quan tâm NDF để tránh hiệu ứng chuyển đổi tiền tệ trong bảng cân đối của họ. Viên kế toán còn nhận định: “Họ có xu hướng rất bảo thủ trong việc lập chính sách kế toán nội bộ “,”họ nói rằng: chúng tôi hiểu đồng

nhân dân tệ là một ván cược tốt vào lúc này, nhưng chúng tôi không quan tâm”.

Các công ty quốc tế cũng có thể muốn sử dụng hợp đồng NDF vì họ đang tìm nguồn cung ứng từ các nhà cung cấp Trung Quốc và vì một số các chi phí được tính bằng đồng nhân dân tệ, ông Baig tại Deutsche tin rằng khi một số công ty quan tâm đến điều này thì kỳ vọng thị trường cũng sẽ tăng. Hợp đồng NDF một năm có thể khiến cho đồng nhân dân tệ tăng khoảng 5% so với mức đánh giá lại của nó. Ông Baig còn bổ sung: “Đầu tư giúp họ dự báo lợi nhuận của trong 12 tháng tới”.

Tuy nhiên, vẫn còn nhiều người hoài nghi. Stephen Green – nhà kinh tế cấp cao của Chartered Bank nói rằng: “Thông thường, những kỳ vọng trên thị trường NDF khá phóng đại so với những gì công ty nghĩ”. “Sẽ là vô ích trong việc sử dụng thị trường này để bảo hiểm rủi ro nếu bạn nghĩ rằng không còn cách nào khác”.